The X Factor

Το περιοδικό Wired δημοσίευσε στις 29 Δεκεμβρίου 2006 τις “wild” προβλέψεις του για τον ψηφιακό κόσμο του 2007. Ενώ πολλές από αυτές έχουν εμφανώς χιουμοριστική/σατιρική διάθεση, εγώ προσωπικά θα τις σημειώσω για του χρόνου τέτοιον καιρό για να δω τι από αυτά ενδεχομένως θα έχει γίνει πραγματικότητα. Είμαι σίγουρος ότι το αποτέλεσμα θα με εντυπωσιάσει, το λιγότερο. Άλλωστε, ακόμα δε μπήκε το 2007 και ήδη υπάρχει στον πλανήτη μια συσκευή, η οποία μοιάζει να έχει βγει μόνο από τα πιο υγρά όνειρα των μεγαλύτερων συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας.

Θα σταθώ για λίγο στην πρόβλεψη ότι «ψηφιακή μοιχεία (συγκεκριμένα μέσω του δικτυακού socializing game/software Second Life) θα οδηγήσει σε φόνο στην πραγματική ζωή».

Μπορεί πλέον να είναι κάτι το αυτονόητο, αλλά παρ’όλα αυτά δεν παύει να με εντυπωσιάζει ο τρόπος που το Internet, από «προνόμιο» των tech geeks και των «ειδημόνων» έχει γίνει πλέον όχι απλά μια μικρογραφία της «πραγματικής» κοινωνίας, αλλά μια κανονικότατη επέκτασή της. Με την ανάπτυξη των ευρυζωνικών συνδέσεων, την πτώση των τιμών, αλλά και την ανάπτυξη της δυνατότητας διασύνδεσης πολλών διαφορετικών υπηρεσιών και συσκευών (Internet, τηλεόραση, ραδιόφωνο, μουσική, socializing, αγορές και συναλλαγές κλπ. κλπ.) και την σύμπτυξή τους μέσα στο «ηλεκτροσύμπαν» (ο William Gibson θα εύχεται να τα είχε πατεντάρει όλα αυτά χρόνια πριν, χωρίς αμφιβολία), είναι θεωρητικά δυνατόν ένας άνθρωπος να «υπάρχει» σχεδόν αποκλειστικά μέσα στον κυβερνοχώρο. Κι ο άνθρωπος σαν ύπαρξη συνεπάγεται όλα τα θετικά και αρνητικά του στοιχεία, τόσο την έμπνευσή του όσο και τα πάθη του, τόσο τα θαύματά του όσο και τις αμαρτίες του. Έχουμε ήδη γίνει μάρτυρες των πρώτων περιστατικών φόνου στην πραγματική ζωή, τα οποία είτε ξεκίνησαν από επαφή μέσω Internet, είτε ενισχύθηκαν από αυτή, αποκτώντας μια άλλη, σχεδόν μεταφυσική διάσταση.

Υπάρχει φυσικά ένας σωρός από ηθικά ερωτήματα που τίθενται όταν περνάμε στην ψηφιακή ύπαρξη. Μπορεί η ψηφιακή μοιχεία του πιο πάνω παραδείγματος να θεωρηθεί αντίστοιχη της πραγματικής; Δεν έχουμε βέβαια φυσική επαφή, αλλά η πρόθεση στο μυαλό εκείνου/ης που τη διαπράττει σε συνδυασμό με τη «φυσική πράξη» του να έρθει σε ψηφιακή επαφή με κάποιον άλλο, δε συνεπάγεται τη διάπραξη μοιχείας; Και σε περίπτωση που ο/η απατημένος/η σύζυγος αυτοδικήσει, θα πρέπει να εκληφθεί η «ψηφιακή μοιχεία» ως ελαφρυντικό στο δικαστήριο;

Είμαστε, ή μάλλον έχουμε ήδη διαβεί το κατώφλι ενός γενναίου, νέου κόσμου, όπου όλα γύρω μας αλλάζουν με τρομακτικές ταχύτητες. Το ανθρώπινο είδος όμως κουβαλά μαζί του σωματικά, πνευματικά και ηθικά χαρακτηριστικά απαράλλαχτα επί χιλιετηρίδες. Ο άνθρωπος είναι ο μόνος πραγματικός παράγοντας Χ στην εξίσωση της τεχνολογίας και της ανάπτυξης.

Καλή χρονιά κι από μένα.